Często w trakcie ciepłych letnich wieczorów jesteśmy atakowani przez komary w naszym ogrodzie lub na balkonie. Rozwiązaniem są rośliny odstraszające komary. Jest to ekologiczny, naturalny i bezpieczny sposób na odstraszanie komarów i zapewnienie sobie komfortu. Nierzadko rośliny odstraszające uciążliwe komary mają piękny wygląd, przyjemny zapach a dodatkowo niektóre z nich możemy wykorzystać w kuchni. Niezależnie od tego jak dużym ogrodem czy balkonem dysponujemy zastosowanie opisanych niżej roślin pomoże skutecznie pozbyć się niechcianych owadów z naszej bezpośredniej okolicy. Dodatkową zaletą jest pojawienie się nowych gatunków roślin w naszym sąsiedztwie. Zatem jakie rośliny na konary warto mieć w swoim sąsiedztwie?

Pierwszą w zestawieniu roślin odstraszających komary jest lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia ). Lawenda jest zimozieloną krzewinką z charakterystycznymi wąskimi sebrzysto-zielonymi listkami. Piękne kwiaty o kolorach fioletowym, różowym lub białym (w zależności od odmiany) zebrane są w kłosy. Kwiaty lawendy charakteryzują się intensywnym zapachem i długim czasem kwitnienia dzięki czemu przez długi czas są odwiedzane przez pszczoły i trzmiele jednocześnie odstraszając dorosłe komary. Lawenda wąskolistna nie jest zbytnio wymagająca. Gatunek ten nadaje się doskonale do obsadzania rabat wokół domu i tarasu. Dzięki jej odporności na suszę, lawendę z powodzeniem możemy uprawiać w balkonowych skrzynkach na balkonach z południową ekspozycją. Aby zachować estetyczny wygląd roślin, zwłaszcza w uprawie pojemnikowej należy regularnie wiosną przycinać lawendę. Należy pamiętać także o przycinaniu kwiatostanów po przekwitnięciu. Dzięki takiemu zabiegowi nasza lawenda zakwitnie po raz drugi jesienią i będzie nas cieszyła swoimi kwiatami przez długi czas. Zawarty w olejkach eterycznych związek zwany linalolem silnie pachnie i jest przyjemny dla ludzi jednocześnie odstraszając komary. Dzieje się tak w wyniku przeciążania ich wrażliwych narządów węchowych na podobnej zasadzie jak działanie DEET.

Nazywany także komarzycą, komarnicą lub kadzidełkiem. Jest to roślina jednoroczna, której pędy początkowo wznoszą się ale w późniejszej fazie zwisają dorastając nawet do jednego metra. Roślina ta doskonale nadaje się do posadzenia bezpośrednio w gruncie lub w donicach i pojemnikach na balkonach. Jego liście odstraszające komary są jasnozielone, osadzone na krótkich ogonkach, mają delikatnie karbowane brzegi blaszki liściowej. Listki są delikatnie owłosione. Najczęściej uprawiana odmiana „Marginatus” posiada białe obrzeżenia blaszki liściowej. Nie tylko liście plektrantusa działają odstraszająco na komary, cała roślina wydziela dosyć silny zapach przypominający nieco zapach rozmarynu. Roślina doskonale komponuje się w skrzynkach balkonowych na przykład z pelargoniami. Jest to roślina wieloletnia nie odporna na ujemne temperatury dlatego jeżeli chcemy aby roślina przeżyła do kolejnego sezonu na zewnątrz warto ją schować przed nadejściem przymrozków.

Jest to bylina dorastającą do niespełna 50 centymetrów wysokości. Jej lekko pokładające się pędy tworzą kępy. Charakteryzuje się szarozielonym kolorem liści i kwitnącymi od lipca do sierpnia kwiatami w kolorach niebieskim lub fioletowym. Kwiaty odstraszającej owady kocimiętki podobne są do lawendy. Roślina jest mało wymagająca i dobrze znosi suszę. Fani kotów wiedzą, że składnik aktywny kocimiętki oszołamia zmysły kotów. Pomimo, ze kocimiętka działa jak magnes na koty to nepetalakton – składnik aktywny tej rośliny odstrasza komary i inne owady. Jedno z badań z 2010 roku wykazało, że kocimiętka jest w niemal 100% skuteczna w odstraszaniu much przez okres 3 godzin. Uważa się, że taki efekt jest skutkiem intensywnej stymulacji węchowej owada. Nieco starsze badanie z 2001 roku wykazało, ze komary  Aedes aegypti były 10 razy bardziej wrażliwe na kocimiętkę w porównaniu do syntetycznej substancji odstraszającej komary – DEET (N,N-Dietylo-m-toluamid). Aby co roku nasza kocimiętka odstraszająca komary prezentowała się doskonale na rabatach bylinowych, wiosną zaleca się skrócić jej pędy nisko przy ziemi.

Jedno z najbardziej popularnych ziół, szeroko stosowane w niejednej kuchni. Bazylia (Ocimum basilicum ) jest kolejną rośliną o właściwościach odstraszających komary. Nie jest to roślina o zbyt wygórowanych wymaganiach. Lubi słoneczne stanowisko na balkonie ale potrzebuje przy tym większej ilości nawodnienia. Bazylia jest rośliną, która skutecznie odstrasza komary a nawet zabija larwy komarów rozwijające się w różnego rodzaju zbiornikach wodnych. Badania wykazały, że kilka składników znajdujących się w tej roślinie działa silnie toksycznie na larwy komarów. Substancje zawarte w liściach bazylii wykazują 79% skuteczność w odstraszaniu dorosłych komarów. Badania laboratoryjne wykazały, że miejscowe stosowanie olejku bazyliowego odstrasza wszystkie komary. Niestety istnieje pewne ryzyko związane ze stosowaniem olejku bazyliowego w dużym stężeniu. Jest to ryzyko związane z rakotwórczym działaniem eugenolu metylowego zawartego w olejku tej rośliny odstraszającej komary. Według badań olejek najbezpieczniej stosować w stężeniu 0,07% minimalizując ekspozycje na eugenol metylowy.

Bardzo popularna wieloletnia roślina zielna szeroko stosowana jako przyprawa. Mięta odstraszająca komary preferuje stanowiska słoneczne i półcieniste oraz żyzne i wilgotne podłoże. Regularne przycinanie rośliny sprawia, że pięknie się krzewi i rozrasta. Podobnie jak lawenda ma przyjemny dla ludzi zapach, którego nie znoszą komary. Badania dowodzą, że olejek mięty pieprzowej stosowany miejscowo skutecznie odstrasza samice komarów poszukujące żywicieli. Ekstrakty różnych gatunków mięty są całkowicie bezpieczne w przypadku ich zastosowania bezpośrednio na skórę. Jedynym gatunkiem, na który trzeba uważać to mięta polej ( Mentha pulegium).

Zwany także mirtem panny młodej, ze względu na to, że dawniej z jego gałązek często wykonywano wiązanki ślubne. Mirt jest wiecznie zielonym krzewem, o niewielkich, skórzastych listkach. Preferuje miejsca nasłonecznione lub półcieniste. Latem możemy roślinę wystawić na zewnątrz. W naszej szerokości geograficznej mirt uprawiany jest jako roślina doniczkowa, osiąga od 30 do 100 centymetrów wysokości, dobrze toleruje przycinanie. Roślina kwitnie w okresie od maja do lipca, kiedy to pokrywa się licznymi białymi kwiatami wyrastającymi z kątów liści. Cechą dla nas istotną jest to, że po roztarciu, liście wydzielają miły zapach. Dowiedziono, że olejek eteryczny z mirtu skutecznie chroni przed owadami już w stężeniu 10% to największą skuteczność wykazano w stężeniu 40%. Efekt odstraszania trwał nawet ponad 5 godzin.

Jest to propozycja na odstraszanie komarów w nieco większej skali przez wiele lat. Roślina dorasta do 10-12 metrów wysokości, preferuje przepuszczalne gleby próchnicze na nasłonecznionych i zacisznych stanowiskach. Drzewo to posiada niebyt długi pień i rozłożystą koronę którą zdobią ogromne sercowate liście. Zebrane w duże wiechy, kwiaty  Catalpa bignonioides zakwitają w czerwcu i lipcu, po kwitnieniu wykształcają długie strąki. Należy pamiętać, że młode osobniki tej rośliny nie są całkowicie mrozoodporne i należy zabezpieczać drzewka przez pierwsze kilka zim przed przemarznięciem. Komary unikają miejsc, gdzie posadzono to drzewo ze względu na olejki eteryczne, których zapach nie jest wyczuwalny dla ludzi.

Często uprawiana roślina jednoroczna dorastająca do metra wysokości. Koper włoski odstraszający komary preferuje stanowiska słoneczne jednak nie toleruje przesuszenia podłoża. Okres kwitnienia przypada od lipca do września. Koper znakomicie odstrasza komary. Można łączyć go z innymi ziołami takimi jak bazylia, mięta czy lawenda aby zwiększyć skuteczność ochrony przed komarami. Warto nadmienić, że tą roślinę można uprawiać w skrzynkach na balkonie. Badania wykazały, że składniki aktywne wyekstrahowane z nasion kopru włoskiego (scharakteryzowane jako (+) – fenchon i kwas ( E ) -9-oktadecenowy) wykazywały umiarkowaną aktywność odstraszającą na samice komarów Aedes aegypti.

To kolejna z roślin, która może być naszym sprzymierzeńcem w walce z komarami w naszym sąsiedztwie. Kokornak nie odstrasza komarów, wręcz przeciwnie, zwabia je do siebie. Dzięki temu możemy „zaprosić” komary w odległy zakątek ogrodu, z dala od naszego tarasu i od nas samych. Budowa okazałych, bordowo-białych kwiatów, które wabią komary do swojego wnętrza jest bardzo zmyślna. Kwiaty stają się więzieniem i ostatecznie grobem dla wszystkich owadów, które dadzą się zwieść ich nieodpartemu urokowi. Kokornak wielkolistny jest rośliną odporną na mróz więc może być sadzony w naszych ogrodach.

Ogólnie rzecz biorąc DEET jest jedną z najlepszych i najbardziej przebadanych naukowo metod indywidualnej ochrony przed ukłuciami dorosłych komarów. Niestety niektóre osoby z bardziej wrażliwą skórą nie mogą go stosować i są zmuszone do poszukiwania innych, naturalnych metod odstraszana osobników dorosłych. Warto pamiętać, że nie wszystkie olejki eteryczne będą działały jednakowo na samice komarów poszukujące żywiciela. Przed zastosowaniem olejków eterycznych do odstraszania komarów warto sprawdzić informacje na podstawie rzetelnych badań, które z nich i w jakich stężeniach będą skuteczne.