Poszukiwanie gatunków inwazyjnych

Odłowy komarów do pułapek typu ovitraps są jednym z efektywnych sposobów monitorowania i kontrolowania populacji komarów, szczególnie tych z rodzaju Aedes. Komary z tego rodzaju są udokumentowanymi wektorami wielu chorób, w tym wirusa Zika, dengi i chikungunya. Pułapki ovitraps to pułapki, które imitują idealne miejsce do składania jaj przez komarzyce. Poniżej znajdziecie Państwo jak działają, jak są zbudowane i jak są wykorzystywane także na terenie miasta Wrocławia.

Pułapki typu ovitraps są proste w konstrukcji i składają się z następujących elementów:

1. Pojemnik – czarne lub ciemne naczynie, zwykle wykonane z plastiku lub metalu, o pojemności około 500 – 1000 ml.

2. Woda – pojemnik jest częściowo wypełniony wodą, co symuluje naturalne zbiorniki wodne, w których komary składają jaja.

3. Podłoże do składania jaj – wewnątrz pułapki umieszczana jest powierzchnia do składania jaj, zazwyczaj jest to kawałek drewna lub inny materiał który pomoże samicy w złożeniu jaj na krawędzi tafli wody.

Pułapki są rozmieszczane w różnych lokalizacjach, zwykle w okolicy terenów zielonych, ogrodów działkowych lub osiedli domów jednorodzinnych, w miejscach, gdzie podejrzewa się aktywność komarów.

Często pułapki ustawiane są w:

– Ogrodach;

– Na tarasach;

– W pobliżu zbiorników wodnych;

– W zacienionych, wilgotnych miejscach;

– Na cmentarzach.

Komarzyce z rodzaju Aedes, szukające miejsc do składania jaj, są przyciągane do pułapek przez wodę i odpowiednie miejsce do składania jaj. Samice lądują na pułapce i składają jaja na przygotowanej wcześniej powierzchni. Jaja przyklejają się do podłoża lub jeśli wody jest wystarczająco dużo wylęgają się z nich larwy, które w późniejszym czasie są zbierane przez osoby biorące udział w projekcie. Częstość wizyt kontrolnych gwarantuje odpowiednio szybki zbiór larw, które pojawiają się w wodzie znajdującej się w pułapce.

Regularnie, zazwyczaj co tydzień, pułapki są kontrolowane przez zespół specjalistów. Zebrane podłoża z jajami oraz larwy są analizowane w laboratorium Zakładu Ekologii Drobnoustrojów i Akaroentomologii Wydziału Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego. W laboratorium liczymy i oznaczamy złożone w pułapkach jaja komarów w celu zidentyfikowania gatunku komara, który je złożył. Podobnie, w przypadku larw, są one oznaczane do gatunku na podstawie cech morfologicznych z użyciem kluczy Becker i wsp. 2020. Dodatkowo wybrane osobniki są badane molekularnie w celu potwierdzenia ich przynależności gatunkowej.

Skuteczność: Ovitrapsy są bardzo skuteczne w odławianiu samic komarów, co pozwala na monitorowanie populacji komarów na danym obszarze.

Niskie koszty: Koszt produkcji i utrzymania pułapek jest stosunkowo niski.

Bezpieczeństwo: Pułapki są bezpieczne dla ludzi i zwierząt, nie zawierają substancji chemicznych.

Monitorowanie rozprzestrzeniania się chorób: Pozwalają na wczesne wykrycie i monitorowanie obecności komarów z gatunków wektorowych, co jest kluczowe w zapobieganiu wybuchom chorób.

Częstotliwość wizyt kontrolnych: Pułapki wymagają regularnego monitorowania, zbierania materiału (jaj i larw) i uzupełniania wody wabiącej samice komarów, które chcą złożyć jaja.

Specyficzność gatunkowa: Ovitraps są najskuteczniejsze w przypadku monitorowania gatunków, które składają jaja na powierzchni wody. Zaliczamy do nich rodzaj Anopheles, Culex czy niektóre gatunki inwazyjne z rodzaju Aedes. Do tej grupy możemy zaliczyć Aedes albopictus (komar tygrysi) czy Aedes japonicus,

Odłowy komarów do pułapek typu ovitraps we Wrocławiu i nie tylko są efektywnym narzędziem w monitorowaniu populacjami komarów i poszukiwaniach inwazyjnych gatunków komarów. Dzięki prostocie, niskim kosztom i skuteczności, ovitraps są powszechnie stosowane w programach kontroli wektorów na całym świecie. Regularne monitorowanie i analiza zebranych danych pomagają w szybkim reagowaniu na zmiany w populacjach komarów i minimalizowaniu ryzyka wybuchu epidemii.